Dnia 21 sierpnia 2019r. weszły w życie niektóre przepisy dużej, zapowiadanej już od dłuższego czasu, nowelizacji procedury cywilnej (Dz. U. 2019r. poz. 1469). Ma ona w założeniu przyspieszyć i uprościć procedury, kładzie też nacisk na polubowne rozwiązywanie sporów. To dobry kierunek. Obawę jednak budzą te z nowych regulacji, które zamiast usprawniać zniechęcają i ograniczają stronę w dostępie do sądów.
GŁÓWNE ZMIANY PROCESU CYWILNEGO
(nowelizacja kodeksu postępowania cywilnego i ustawy o kosztach sądowych z sierpnia 2019r.)
- wyraźne uregulowanie zakazu nadużywania prawa procesowego,
- ostrzejsze rygory co do formułowania treści pozwu (prawo do oddalania powództw „oczywiście bezzasadnych”),
- obowiązek skutecznego doręczenia pozwu stronie (koniec z fikcją doręczenia pism na „podwójne awizo”),
- proceduralne ograniczenia w podnoszeniu zarzutu potrącenia,
- wprowadzenie pojednawczego posiedzenia przygotowawczego z udziałem pełnomocników i stron,
- planowanie przez sąd z góry dat wszystkich rozpraw i ich przebiegu,
- ostrzejsze rygory dotyczące terminów powoływania kolejnych dowodów
w sprawie, - łagodniejsze rygory w zakresie sygnalizowania sądowi uchybień proceduralnych,
- dopuszczalność składania zeznań przez świadków na piśmie,
- elektroniczne doręczenia pomiędzy profesjonalnymi pełnomocnikami,
- przyspieszenie czynności w postępowaniu odwoławczym,
- szersze zastosowanie postępowania uproszczonego w dochodzeniu roszczeń,
- powrót do odrębnego, szybszego, ale bardziej rygorystycznego postępowania gospodarczego,
- wzrost opłat od pozwu w większości spraw. O 100% podwyższono generalny limit maksymalnej opłaty od pozwu; znacznie podniesiono wysokość opłat w sprawach o mniejszej wartości (np. przy pozwie o zapłatę 5 tys. zł opłata 400 zł zamiast dotychczasowej 250 zł), podwyższono niektóre opłaty stałe, albo przemodelowano zasady obliczania, osiągając globalnie skutek ich wzrostu,
- wyższe opłaty kancelaryjne za wydanie odpisów dokumentów z akt sprawy,
- obciążenie stron procesu nowymi kosztami np. za nieusprawiedliwione niestawiennictwo w sądzie, opóźnienie w zwróceniu przeciwnikowi zasądzonych kosztów procesu,
- nowe stałe koszty w toku procesu np. wniosek o doręczenie orzeczenia z uzasadnieniem, wezwanie na rozprawę dodatkowego świadka – koszt 100 zł.