Aktualnie obowiązujący w Polsce system wspierania produkcji energii elektrycznej i ciepła w tzw. kogeneracji, oparty o tzw. „żółte” certyfikaty, przestanie funkcjonować z końcem roku 2018.
W związku z powyższym 16 października 2018r. Ministerstwo Energii, po prowadzonych od dłuższego czasu konsultacjach publicznych, przekazało pod obrady Rady Ministrów zaktualizowaną propozycję nowego modelu wsparcia, tj. nowej ustawy o promowaniu energii elektrycznej z wysokosprawnej kogeneracji. Projekt, po przyjęciu przez Radę Ministrów, ma zostać skierowany do dalszej parlamentarnej procedury legislacyjnej.
Zgodnie z założeniami projektu, nowy system wsparcia dla wytwórców energii w kogeneracji, będzie opierał się na trzech filarach: systemie aukcji (rozwiązanie analogiczne do wsparcia produkcji energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych), premiach i stałych dopłatach do wytworzonej energii.
Projekt zakłada, iż podmioty zainteresowane uzyskaniem wsparcia mają zostać podzielone wg rodzaju instalacji tj.:
- nowe i znacznie zmodernizowane
- istniejące i zmodernizowane
Drugim dodatkowym kryterium klasyfikacji ma być wielkość mocy elektrycznej, z podziałem na jednostki o mocy:
- do 1 MW
- 1-50 MW
- powyżej 50 MW
Dla instalacji kogeneracyjnych nowych i znacznie zmodernizowanych[1] o mocy zainstalowanej elektrycznej 1 –50 MW planuje się organizować aukcje w formule „pay as bid”, w której wygrywają uczestnicy oferujący najniższą wysokość tzw. premii kogeneracyjnej. Pozwoli to wytwórcom energii na wyrównanie różnicy między ceną rynkową energii, a ceną, która oznacza dla nich rentowność. Zasadniczo okres wsparcia ma wynosić 15 lat.
W przypadku instalacji kogeneracyjnych istniejących i zmodernizowanych o mocy zainstalowanej elektrycznej 1–50 MW, proponowana pomoc ma mieć charakter nieaukcyjny jako premia gwarantowana dopłacana do wytworzonej energii, przyznawanej dla każdej MWh wyprodukowanej energii elektrycznej. Dla istniejących jednostek zmodernizowanych, długość okresu wsparcia ma wynosić 5, 6 lub 7 lat- w zależności od wysokości poniesionych kosztów modernizacji. Wytwórca energii ma składać do prezesa URE wniosek o dopuszczenie do systemu premii gwarantowanej.
Dla małych instalacji o mocy elektrycznej mniejszej niż 1 MW zakłada się funkcjonowanie odrębnego, również poza aukcyjnego mechanizmu wsparcia w formie premii, jako stałej dopłaty do wytworzonej energii. Okres wypłacania premii dla tej kategorii mocy będzie różny w zależności od rodzaju instalacji ( 5- 6- i 7-letni).
Pomoc dla dużych instalacji kogeneracyjnych o mocy zainstalowanej elektrycznej co najmniej 50 MW, ze względu na wielkość wolumenu i ryzyko zbyt dużego wpływy na wyniki aukcji, ma mieć formę tzw. premii gwarantowanej indywidulanej (dla instalacji istniejących i zmodernizowanych) lub tzw. premii kogeneracyjnej indywidulanej (instalacje nowe i znacznie zmodernizowane). W pierwszym przypadku wytwórca mógłby corocznie składać wniosek o dopuszczenie do tej formy wsparcia, a jej przyznanie i wysokość następowałoby na mocy decyzji Prezesa URE. W przypadku premii kogeneracyjnej indywidualnej obowiązywałoby uczestnictwo w naborze organizowanym przez Prezesa URE, który wygrywaliby uczestnicy z największą liczbą punktów za parametry określone w projekcie ustawy. Również w tym przypadku przyznanie i wysokość premii pozostawiono w projekcie ostatecznie do decyzji Prezesa URE.
Pomocą dla inwestorów w procesie planowania inwestycji i ścieżek ich finansowania, mają być udostępnianie przez Ministra Energii, corocznie w terminie do 31 grudnia, perspektywy budżetu aukcyjnego na okres dwóch następujących po sobie lat kalendarzowych. Budżet taki nie ma mieć żadnej mocy wiążącej, ale tylko i wyłącznie charakter informacyjny.
Finansowanie planowanej pomocy będzie oparte na środkach pozyskanych z tzw. „opłaty kogeneracyjnej”, która pojawi się na rachunku każdego odbiorcy końcowego energii. Jej wysokość została ustalona w projekcie ustawy na poziomie 1,58 zł za każdy 1 MWh zużytej energii (obow. do końca 2019r.).
Wdrożenie mechanizmu planowane jest na 1 stycznia 2019 roku, a pierwsze aukcje i nabory mają zostać przeprowadzone w drugiej połowie 2019 roku.
[1] Projekt ustawy różnicuje dwa pojęcia: instalacja zmodernizowana; instalacja znacznie zmodernizowana.
